10 preguntas e respostas sobre o CSDDD ou CS3D (Directiva de Due Diligence de Sustentabilidade Empresarial)

O Parlamento Europeo aprobou as novas normas que obrigan ás empresas para dar conta do seu impacto negativo sobre os dereitos humanos e o medio ambiente. Aplicarase ás empresas da UE e fóra de UE cunha facturación superior a 450 millóns de euros.

This is some text inside of a div block.

A dilixencia debida é un proceso que permite ás empresas identificar, previr, mitigar e dar conta de como abordar os seus impactos adversos reais e potenciais. Neste post resumimos os aspectos máis destacados da nova directiva europea sobre a dilixencia debida das empresas en materia de sustentabilidade (CSDDD), centrándonos especialmente naqueles aspectos que afectan á xestión de residuos.

1. Cales son os antecedentes da nova Directiva?

A nova Directiva CSDDD ou CS3D (Directiva de Due Diligence de Sostibilidade Corporativa) baséase en:

  • os Principios reitores das Nacións Unidas sobre as empresas e os dereitos humanos (2011),
  • as Directrices da OCDE para as empresas multinacionais,
  • a importancia dunha conduta responsable por parte das empresas,
  • e está en consonancia coas normas laborais e de dereitos humanos recoñecidas internacionalmente.

Varios estados membros da UE (entre eles, Francia, os Países Baixos e o Reino Unido) xa contan con normas nacionais de dilixencia debida en materia de ASG (criterios Ambientais, Sociais e de Goberno corporativo). A directiva a escala da UE pretende harmonizar a aplicación e os marcos de responsabilidade civil e penal, así como ampliar os esforzos en todo o bloque.

2. Que obxectivos persegue a CSDDD?


Esta Directiva, aprobada o 24 de abril de 2024 polo Parlamento Europeo tras un longo proceso lexislativo, aspira a impoñer a dilixencia debida con respecto aos impactos adversos potenciais ou reais sobre:

  • os dereitos humanos (por exemplo, traballo infantil e explotación dos traballadores)
  • e o medio ambiente (por exemplo, contaminación e perda de biodiversidade) derivados das actividades propias das empresas, as súas filiais e as súas cadeas de valor mundiais.

A directiva da CSDDD regulará as responsabilidades das empresas en canto aos posibles impactos adversos nos dereitos humanos e o medio ambiente. Isto inclúe as súas propias operacións, as das súas filiais e as realizadas por compañías dentro da súa cadea de actividades (subministración, produción e distribución). Ademais, abordará a responsabilidade en caso de incumprimento destas obrigacións. Por último, esixirá ás empresas a adopción e implementación dun plan de transición para reducir os efectos do cambio climático. Este plan busca asegurar que o modelo de negocio e a estratexia da empresa sexan compatibles coa transición cara a unha economía sostible e co obxectivo de limitar o quecemento global a 1,5 °C.

3. Cal é o ámbito de aplicación da CSDDD?

Afectará a empresas da UE de gran tamaño (máis de 1.000 empregados e 450 millóns de euros en facturación global). A súa aplicación será progresiva e graduada en función do tamaño da compañía.

Tras varias negociacións, a última versión do texto reduce nun 70% o ámbito de aplicación inicialmente previsto, situándoo en torno ao 0,05% de todas as empresas da Unión (5.400 grandes empresas).Con todo, as grandes empresas aplicarán os requisitos progresivamente aos seus socios e provedores, polo que de maneira indirecta esta Directiva afectará a moitas máis empresas en toda a rexión e nas cadeas de valor mundiais.

En concreto, a proposta de Directiva será aplicable ás seguintes empresas:

Empresas constituídas na UE

Están obrigados a cumprir coa debida dilixencia:

  • as empresas establecidas na Unión con máis de 1.000 traballadores máis ou menos e un volume de negocios neto mundial superior a 450 millóns EUR no último exercicio financeiro respecto do que se elaboraron ou debesen elaborarse estados financeiros anuais (sempre que cumpran devanditos criterios durante dous exercicios consecutivos).


Empresas de terceiros países con actividades na UE

Fíxase o ámbito de aplicación da directiva en empresas que se constituíron de conformidade coa lexislación dun terceiro país e que cumpran algunha das condicións seguintes:

  • compañías de 1.000 empregados ou máis,
  • xerar un volume de negocios neto superior a 450 millóns EUR na Unión no exercicio financeiro precedente ao último exercicio financeiro; ou
  • Excluiuse o enfoque de sectores de alto risco.

As normas da proposta de Directiva aplicaranse en primeiro lugar ás empresas moi grandes que teñan máis de 5.000 empregados e un volume de negocios mundial neto de 1.500 millóns EUR. As empresas con máis de 3.000 empregados e un volume de negocio de 900 millóns de euros terán catro anos. Aquelas con máis de 1.000 empregados e unha facturación de 450 millóns de euros contarán con cinco anos.

Inclúense varias medidas cautelares para as empresas que non pagan as multas impostas en caso de infracción. Ademais, tense en conta o volume de negocios da empresa para impoñer sancións pecuniarias (é dicir, un mínimo máximo do 5% do volume de negocios neto da empresa).

E as empresas estarán obrigadas a levar a cabo un compromiso significativo, incluído un diálogo e consulta coas partes interesadas afectadas. Ademais, o acordo establece que o cumprimento da CSDDD podería cualificarse como criterio para a adxudicación de contratos e concesións públicas.

Esta directiva regulará as obrigacións das empresas en relación cos impactos adversos reais e potenciais sobre os dereitos humanos e o medio ambiente.

4. Como afectará a CSDDD ás empresas fóra da UE?


As empresas non pertencentes á UE tamén estarán suxeitas se operan na UE.

As empresas de terceiros países incluídas no ámbito de aplicación deben designar un representante autorizado dentro da UE.

Mesmo se a empresa queda fóra do alcance da CSDDD da UE, é probable que o aumento da presión para aliñar as operacións e as cadeas de subministración cos obxectivos de ESG impulse lexislacións similares noutras xurisdicións.

5. Como afectará o CSDDD ás pemes?

O texto da Directiva non propón normas directamente aplicables ás pequenas e medianas empresas, pero si establece que, no caso de que estas sexan provedoras ou participen dalgunha forma na cadea de subministración dalgunha empresa elixible, deberán de estar aliñadas coas políticas destas últimas.

No caso de que ditas PEME non teñan capacidade propia para cumprir coas políticas da empresa, esta última será responsable de darlle soporte para que poida mellorar o seu desempeño.

A proposta prevé un apoio específico para axudar ás pemes para incorporar gradualmente aspectos relativos á sustentabilidade na súa actividade empresarial.

6.Como afectará o CSDDD ao vector residual?

As empresas afectadas por esta norma terán que adoptar un plan de transición para facer que o seu modelo de negocio sexa compatible co límite de quecemento global de 1,5°C establecido polo Acordo de París.

7. Como se garantirá o cumprimento?

Os Estados membros deberán:

  • supervisar que as empresas cumpren coas súas obrigacións e, en tal sentido, poderán impoñer sancións ou emitir ordes esixíndolles o seu cumprimento;
  • designarán unha autoridade nacional competente que garantirá a súa aplicación e que as sancións que se impoñan sexan efectivas, disuasorias e proporcionadas. Ademais, cando as sancións sexan monetarias, terán que ser proporcionais ao modelo de negocio da empresa;
  • terán que habilitar, ademais, un medio de comunicación para que toda persoa física ou xurídica poida exercer o seu dereito para presentar as súas inquietudes se existen sospeitas de que unha empresa podería identificar ou mitigar un impacto adverso con medidas adecuadas de dilixencia debida.

Esixirase ás empresas que:

  • identifiquen e, en caso necesario, preveñan, poñan fin ou mitiguen o impacto negativo das súas actividades sobre os dereitos humanos e o medio ambiente, como o traballo infantil, a escravitude, a explotación laboral, a contaminación, a degradación ambiental e a perda de biodiversidade.
  • supervisen e avalíen o impacto dos seus socios na cadea de valor, incluídos non só os provedores, senón tamén a venda, a distribución, o transporte, o almacenamento, a xestión de residuos e outros ámbitos.

8. Como beneficiará ás grandes empresas?

A aprobación da Directiva supoñerá para as empresas suxeitas á devandita norma:

  • Dispoñer dunhas regras comúns e claras sobre dilixencia debida en materia de sustentabilidade empresarial.
  • Un incentivo para que os consumidores sentan máis atraídos polos produtos fabricados de forma ética e ambientalmente sostible, feito que reportará maior beneficio.
  • Cumprir mellor as expectativas dos investidores que piden requisitos de transparencia e puntos de referencia coherentes para estar seguros dos estándares de dilixencia debida aplicados na cadea de valor.
  • Reforzar a xestión de riscos e aumentar a resiliencia das empresas ao integrar mellor as consideracións sociais, ambientais e de saúde nas súas estratexias empresariais.
  • A pesar da redución do seu ámbito de aplicación e ambición, espérase que a Directiva contribúa a "igualar as condicións" para as empresas con sede ou que operan na UE mediante a creación dun marco harmonizado de dilixencia debida.

9.Cando entrará en vigor?

O Parlamento Europeo deu luz verde o 24 de abril de 2024 á proposta final da Directiva de Debida Dilixencia. O seguinte paso será a aprobación final do Consello Europeo, previsiblemente o 23 de maio de 2024. A Directiva entrará en vigor 20 días despois da súa publicación no Diario Oficial da UE, probablemente no terceiro trimestre de 2024.


Os Estados membros dispoñerán de dous anos tras a entrada en vigor para transponer a lexislación ao seu ordenamento xurídico nacional, e os requisitos comezarán a aplicarse ás empresas tres, catro e cinco anos despois da entrada en vigor, segundo o tamaño da compañía.

Esta normativa aplicarase de maneira gradual ás empresas da UE (e ás empresas de fóra da UE que alcancen os mesmos limiares de facturación na UE):

En 2027, ás empresas da UE de 5000 empregados cun volume de negocios mundial neto superior 1500M€ e sociedades fóra da UE que cumpran o referido limiar de negocios no mercado europeo.
En 2028, ás empresas da UE con máis 3000 empregados e cun volume de negocios mundial neto superior a 900 M€, e sociedades fóra da UE co mesmo limiar de volume de negocios no mercado europeo.
En 2029, ás demais empresas suxeitas á Directiva


10. 10. Que relación ten coa CSRD?

É importante destacar a conexión entre a Directiva CS3D e a Directiva CSRD, sobre todo no relativo á información corporativa sobre sustentabilidade. Por exemplo, para elaborar os informes de sustentabilidade esixidos pola Directiva CSRD, requiriranse procesos que estean vinculados á identificación dos impactos negativos da Directiva CSDDD.

Para máis información:

Fontes:
  • Por que é importante que os gobernos europeos se movan para regular o trato aos traballadores a nivel mundial. Forbes, 06.06.2023
  • El Parlamento Europeo da luz verde a la Directiva de diligencia debida en materia de sostenibilidad. Garrigues, 24.04.2023
Data
26/4/24
Categoría
Normativa
Etiquetas
Compartir en
NOTICIAS

Subscribirse á newsletter

Queres recibir as nosas noticias na túa bandeixa de entrada?